Για την Φωτογραφία Ι (η δυσκολία της βαρεμάρας)
Το ποιο δύσκολο για έναν φωτογράφο είναι να μην τον διαλύσει ένα απ' ευθείας βλέμμα. Αυτό το
ευθύ τρομερό βλέμμα, το τρομερό κατά Κίκεργκωρ & κατά Μπένγιαμιν που είναι τομή δια-κοπή της επανα-λαμβανόμενης βαρεμάρας αλλά όχι απογύμνωση. Που ρωτάει "Υπάρχει επιθυμία κυρ Φωτογράφε;"
Για την Φωτογραφία ΙΙ (κείμενα & αντι-κείμενα)
Πως μπορείς να φωτο-γραφίσεις δίχως να ξεγυμνώσεις; Δι-ανοίγοντας το νέο, δίχως να πετσοκόψεις;
Τι είναι λοιπόν η φωτογραφία αν όχι ένα κείμενο; Ίσως το πλέον ασυνείδητο του φωτογράφου, άρθρωση της βιωμένης εντύπωσης, εικόνας που ρέει.
Δε γίνεται να διαβάσεις ένα κείμενο εκτός χωροχρόνου, αποκομμένο από την συγχρονία του. Από την άλλη είναι ενδιαφέρον να διαβάσεις ένα κείμενο σε μια διπλή διαλλεκτική: του χρόνου που εγ-γράφ(τ)ηκε και του χρόνου της ανάγνωσης (όπως την βιώνεις ως Υποκείμενο). Αν τη διαβάσεις απο-κομμένη, αν η φωτογραφία σου απευθυνθεί αποκομμένη, τότε καθίστασαι αντι-κείμενο του βλέμματος. Εκκινεί η ηδονοβλεψία και η εκπόρνευση.
Υπ-άρχει μια σχέση φετίχ των φωτογράφων με τους φακούς τους. Είναι ο ίδιος κίνδυνος στην σύγχυση ανάμεσα στην τριάδα της Βούλησης-Θέλησης-Πράξης του Βλέμματος (η αποφασιστική στιγμή του Bresson[1]) και του οργάνου που είναι το μάτι. Όπου ο κίνδυνος είναι το βλέμμα να ταυτιστεί με το μάτι-φακό.
Επικρατεί στους φωτογραφικούς κύκλους, η φετιχιστική αντίληψη ότι χρειάζεται να είσαι κοντά πολύ κοντά στο αντικείμενο της φωτογράφισης, μόνο που σ' αυτό σέρνεται μια ηδονοβλεπτική αντίληψη. Το να χώνεις τον φακό στην μούρη του ανθρώπου που φωτογραφίζεις είναι σα την ψυχαναλυτική πρακτική όπου ξεγυμνώνεσαι (μα στο ζητά είναι μέρος της ίασης) στο γραφείο του αναλυτή σου: Χώνεις ένα μεγάλο μάτι ψάχνοντας με βουλιμική λαιμαργία, τα απόκρυφα.
Πασπατεύοντας με το βλέμμα σου τον καθηλωμένο άλλον. "Και ανοίχθηκαν τα μάτια τους ξέρουν ότι είναι γυμνοί. Ράβουν φύλλα συκιάς και φτιάχνουν περιζώματα"[3]. Γέννηση της οδύνης, αντί για γέννηση της δυνατότητας. Δίχως ίχνη [4] το έγκλημα, με μεγάλες επιπτώσεις. Πιάνεις από το λαιμό δύο ανθρώπους και τους καθιστάς αντικείμενα συνενοχής: το(ν) φωτογραφιζόμενο και το(ν) θεατή. Και λές "ιδού η τέχνη κύριοι, η τέχνη της Οδυνηρής χαράς"....
Για τους κοινωνικούς κύκλους...
Ένας συντηρητισμός με μορφή χαριτωμένου μπεμπεκίσματος διαπερνά τα κοινωνικά κυκλώματα, με τις κυκλοθυμικές σχέσεις. Με απολυταρχικούς βασιλιάδες και βασίλισσες , ακόλουθους και κουστωδίες, η απαραίτητη αυλή...
Ξερνάνε χολή εκχύουν όχι σπέρμα που γεννά, ούτε χυμούς απόλαυσης αλλά ελεγχόμενη χυδαιότητα που σαπίζει το επόμενο θύμα. Ο ιστός της αράχνης είναι το σαγηνευτικό μπεμπέκισμα άδηλων κανόνων , οι χαριτωμένοι κανονισμοί της παρέας. Όλα κινούμενη άμμος, βάλτος που παγιδεύει. Είναι το βελούδινο χέρι της επιβολής. Αναγκαία διασκέδαση το θύμα που ξεκοκκαλίζεται, αρκεί να γίνει με στυλ. Είναι η φυλακή της παρέας που κουφή και τυφλή αγνοεί το έξω κόσμο επιβάλλεται στον έξω κόσμο, φωνάζει για να καλύψει την μουσική και το τραγούδι. Εκκωφαντική η ανυπαρξία της.
Για την Α-θανασία
Κύκλοι και απογυμνωτικά βλέμματα (που βλέπεις να σε βλέπουν σε άπειρο αντικαθρέφτισμα) ριζώνουν στην φαντασίωση της αθανασίας. Η μελαγχολική αθανασία εξ' ορισμού αποκλείει την Ανά-σταση. Η αθανασία είναι το άγαλμα, το φαλλικό (εξυψωμένο) μνημείο. Φωτογραφιζόμενος δίπλα στο μνημείο "δανείζεσαι" μέρος από την αιωνιότητα του. "Δανείζεσαι" και την βασιλική ακινησία του. Η (τ)σέλφι είναι εξ-ατομικευμένη μνημειοποίηση (φυσικά και μουμιοποίηση). Μια νεκρή ποίηση. Ο εγκιβωτισμός ανάμεσα σε δυο καθρέφτες. Και το βλέμμα καταντά γυάλινο. Γίνεσαι βασιλιάς ή βασίλισσα με σκήπτρο το κινητό καθρεφτάκι. Μετατρέπεσαι σε αναπαράσταση του είναι σου. Ασυνείδητα σε έχουν καταστήσει ένοχο της ύπαρξής σου. Μια ασυνείδητη απουσία της νομιμότητας για την ύπαρξη. Έχεις χάσει την νομιμοποίηση της αγάπης.
Όμως δίχως αγάπη είναι α-δύνατη η ζωή και στο τέλος εξ-αναγκάζεσαι να δεχτείς συνώνυμο της ζωής τον οδυνηρό έρωτα...
Κι όπου η οδύνη της ενοχής ταυτίζεται με την οδυνηρή αγάπη. Όπου η ενοχή του έρωτα, κρύβει ασυνείδητη ενοχή για την ζωή που δικαιούσαι... Εκεί όπου παραμονεύει ο φύλακας του Κάφκα [5].
Δίνονται Τάλαντα. Καθώς δεν αισθάνεσαι νόμιμος κάτοχος μετράς την αξία τους, τα θάβεις και ζεις μια παρασιτική αναπαραγωγή στην μνήμη των άλλων και το μνημόσυνο τους. Κάνεις επενδύσεις. Οι λίγοι που τα χρησιμοποιούν, ζωντανοί γεννώντας ζωή και βίωμα. Η ζωή αν γεννεί ως τέχνη έχει τεχνική είναι έμπνευση συναντά την αλήθεια. Εξ Αποκαλύψεως βρίσκεται σε τόπους πέραν του γνωστού και του αγνώστου. Σε τόπους πέραν της γνώσης και της σοφίας.
Για τις σχέσεις (τις ερωτικές, τις κοινωνικές)
-Είναι άνδρες και γυναίκες που ασφυκτιούν να γεννηθούν στο φύλο τους, στο σώμα τους...
-είναι και μη-άνδρες και μη-γυναίκες που ά-φυλα καθώς είναι αναζητούν σπονδυλική στήλη για να στηθούν...
Για τους δεύτερους στείρες φαντασιώσεις συνέχεια... Για τους πρώτους χαρούμενο παιγνίδι με τις φωτοσκιάσεις...
Σημειώσεις
[1] Η γνωστή ρήση του Henri Cartier-Bresson
"Photographier: c'est dans un même instant et en une fraction de seconde reconnaître un fait et l'organisation rigoureuse de formes perçues visuellement qui expriment et signifient ce fait" ("To me, photography is the simultaneous recognition, in a fraction of a second, of the significance of an event as well as of a precise organization of forms which give that event its proper expression."). Henri Cartier-Bresson (1952). The Decisive Moment. New York: Simon and Schuster. pp. 1–14.
[2] Απόσπασμα από την ταινία του Στήβεν Σπίλμπεργκ "Ο Πόλεμος των Κόσμων" (War of the Worlds) 2005, βασισμένο στην ομώνυμη νουβέλα του H. G. Wells
μτφρ.: Τεα Ανεμογιαννη
Το ποιο δύσκολο για έναν φωτογράφο είναι να μην τον διαλύσει ένα απ' ευθείας βλέμμα. Αυτό το
Για την Φωτογραφία ΙΙ (κείμενα & αντι-κείμενα)
Πως μπορείς να φωτο-γραφίσεις δίχως να ξεγυμνώσεις; Δι-ανοίγοντας το νέο, δίχως να πετσοκόψεις;
Τι είναι λοιπόν η φωτογραφία αν όχι ένα κείμενο; Ίσως το πλέον ασυνείδητο του φωτογράφου, άρθρωση της βιωμένης εντύπωσης, εικόνας που ρέει.
Δε γίνεται να διαβάσεις ένα κείμενο εκτός χωροχρόνου, αποκομμένο από την συγχρονία του. Από την άλλη είναι ενδιαφέρον να διαβάσεις ένα κείμενο σε μια διπλή διαλλεκτική: του χρόνου που εγ-γράφ(τ)ηκε και του χρόνου της ανάγνωσης (όπως την βιώνεις ως Υποκείμενο). Αν τη διαβάσεις απο-κομμένη, αν η φωτογραφία σου απευθυνθεί αποκομμένη, τότε καθίστασαι αντι-κείμενο του βλέμματος. Εκκινεί η ηδονοβλεψία και η εκπόρνευση.
Υπ-άρχει μια σχέση φετίχ των φωτογράφων με τους φακούς τους. Είναι ο ίδιος κίνδυνος στην σύγχυση ανάμεσα στην τριάδα της Βούλησης-Θέλησης-Πράξης του Βλέμματος (η αποφασιστική στιγμή του Bresson[1]) και του οργάνου που είναι το μάτι. Όπου ο κίνδυνος είναι το βλέμμα να ταυτιστεί με το μάτι-φακό.
Επικρατεί στους φωτογραφικούς κύκλους, η φετιχιστική αντίληψη ότι χρειάζεται να είσαι κοντά πολύ κοντά στο αντικείμενο της φωτογράφισης, μόνο που σ' αυτό σέρνεται μια ηδονοβλεπτική αντίληψη. Το να χώνεις τον φακό στην μούρη του ανθρώπου που φωτογραφίζεις είναι σα την ψυχαναλυτική πρακτική όπου ξεγυμνώνεσαι (μα στο ζητά είναι μέρος της ίασης) στο γραφείο του αναλυτή σου: Χώνεις ένα μεγάλο μάτι ψάχνοντας με βουλιμική λαιμαργία, τα απόκρυφα.
[2]
Πασπατεύοντας με το βλέμμα σου τον καθηλωμένο άλλον. "Και ανοίχθηκαν τα μάτια τους ξέρουν ότι είναι γυμνοί. Ράβουν φύλλα συκιάς και φτιάχνουν περιζώματα"[3]. Γέννηση της οδύνης, αντί για γέννηση της δυνατότητας. Δίχως ίχνη [4] το έγκλημα, με μεγάλες επιπτώσεις. Πιάνεις από το λαιμό δύο ανθρώπους και τους καθιστάς αντικείμενα συνενοχής: το(ν) φωτογραφιζόμενο και το(ν) θεατή. Και λές "ιδού η τέχνη κύριοι, η τέχνη της Οδυνηρής χαράς"....
Για τους κοινωνικούς κύκλους...
Ένας συντηρητισμός με μορφή χαριτωμένου μπεμπεκίσματος διαπερνά τα κοινωνικά κυκλώματα, με τις κυκλοθυμικές σχέσεις. Με απολυταρχικούς βασιλιάδες και βασίλισσες , ακόλουθους και κουστωδίες, η απαραίτητη αυλή...
Ξερνάνε χολή εκχύουν όχι σπέρμα που γεννά, ούτε χυμούς απόλαυσης αλλά ελεγχόμενη χυδαιότητα που σαπίζει το επόμενο θύμα. Ο ιστός της αράχνης είναι το σαγηνευτικό μπεμπέκισμα άδηλων κανόνων , οι χαριτωμένοι κανονισμοί της παρέας. Όλα κινούμενη άμμος, βάλτος που παγιδεύει. Είναι το βελούδινο χέρι της επιβολής. Αναγκαία διασκέδαση το θύμα που ξεκοκκαλίζεται, αρκεί να γίνει με στυλ. Είναι η φυλακή της παρέας που κουφή και τυφλή αγνοεί το έξω κόσμο επιβάλλεται στον έξω κόσμο, φωνάζει για να καλύψει την μουσική και το τραγούδι. Εκκωφαντική η ανυπαρξία της.
Για την Α-θανασία
Κύκλοι και απογυμνωτικά βλέμματα (που βλέπεις να σε βλέπουν σε άπειρο αντικαθρέφτισμα) ριζώνουν στην φαντασίωση της αθανασίας. Η μελαγχολική αθανασία εξ' ορισμού αποκλείει την Ανά-σταση. Η αθανασία είναι το άγαλμα, το φαλλικό (εξυψωμένο) μνημείο. Φωτογραφιζόμενος δίπλα στο μνημείο "δανείζεσαι" μέρος από την αιωνιότητα του. "Δανείζεσαι" και την βασιλική ακινησία του. Η (τ)σέλφι είναι εξ-ατομικευμένη μνημειοποίηση (φυσικά και μουμιοποίηση). Μια νεκρή ποίηση. Ο εγκιβωτισμός ανάμεσα σε δυο καθρέφτες. Και το βλέμμα καταντά γυάλινο. Γίνεσαι βασιλιάς ή βασίλισσα με σκήπτρο το κινητό καθρεφτάκι. Μετατρέπεσαι σε αναπαράσταση του είναι σου. Ασυνείδητα σε έχουν καταστήσει ένοχο της ύπαρξής σου. Μια ασυνείδητη απουσία της νομιμότητας για την ύπαρξη. Έχεις χάσει την νομιμοποίηση της αγάπης.
Όμως δίχως αγάπη είναι α-δύνατη η ζωή και στο τέλος εξ-αναγκάζεσαι να δεχτείς συνώνυμο της ζωής τον οδυνηρό έρωτα...
Κι όπου η οδύνη της ενοχής ταυτίζεται με την οδυνηρή αγάπη. Όπου η ενοχή του έρωτα, κρύβει ασυνείδητη ενοχή για την ζωή που δικαιούσαι... Εκεί όπου παραμονεύει ο φύλακας του Κάφκα [5].
Δίνονται Τάλαντα. Καθώς δεν αισθάνεσαι νόμιμος κάτοχος μετράς την αξία τους, τα θάβεις και ζεις μια παρασιτική αναπαραγωγή στην μνήμη των άλλων και το μνημόσυνο τους. Κάνεις επενδύσεις. Οι λίγοι που τα χρησιμοποιούν, ζωντανοί γεννώντας ζωή και βίωμα. Η ζωή αν γεννεί ως τέχνη έχει τεχνική είναι έμπνευση συναντά την αλήθεια. Εξ Αποκαλύψεως βρίσκεται σε τόπους πέραν του γνωστού και του αγνώστου. Σε τόπους πέραν της γνώσης και της σοφίας.
Για τις σχέσεις (τις ερωτικές, τις κοινωνικές)
-Είναι άνδρες και γυναίκες που ασφυκτιούν να γεννηθούν στο φύλο τους, στο σώμα τους...
-είναι και μη-άνδρες και μη-γυναίκες που ά-φυλα καθώς είναι αναζητούν σπονδυλική στήλη για να στηθούν...
Για τους δεύτερους στείρες φαντασιώσεις συνέχεια... Για τους πρώτους χαρούμενο παιγνίδι με τις φωτοσκιάσεις...
Σημειώσεις
[1] Η γνωστή ρήση του Henri Cartier-Bresson
"Photographier: c'est dans un même instant et en une fraction de seconde reconnaître un fait et l'organisation rigoureuse de formes perçues visuellement qui expriment et signifient ce fait" ("To me, photography is the simultaneous recognition, in a fraction of a second, of the significance of an event as well as of a precise organization of forms which give that event its proper expression."). Henri Cartier-Bresson (1952). The Decisive Moment. New York: Simon and Schuster. pp. 1–14.
[2] Απόσπασμα από την ταινία του Στήβεν Σπίλμπεργκ "Ο Πόλεμος των Κόσμων" (War of the Worlds) 2005, βασισμένο στην ομώνυμη νουβέλα του H. G. Wells
[3]Marie Balmary "Η απαγορευμένη θυσία" Εκδόσεις Γαβριηλίδης - σελ 307 μετάφραση των στίχων 3:7 της Γέννεσης
[4] Αυτό το χρωστώ στην προσέγγιση της Σώτης Γρίβα για τις αιτίες γέννεσης της ασυνείδητης αγωνίας & οδύνης
https://psychiama.blogspot.com/2017/05/blog-post_7.html
[5] Φραντς Κάφκα (Franz Kafka) «Μπροστά στο νόμο»«Όλοι μάχονται για το νόμο», λέει ο άνθρωπος, «πώς τυχαίνει να μη ζητά κανένας άλλος εκτός από μένα να μπει;» Ο θυρωρός νιώθει πως ο άνθρωπος αγγίζει κιόλας στο τέλος και, για να φτάσει την ακοή του που χάνεται, ουρλιάζει: «Κανένας άλλος δε μπορούσε να γίνει δεκτός εδώ, γιατί η είσοδος ήταν για σένα προορισμένη. Πηγαίνω τώρα να την κλείσω.»
[4] Αυτό το χρωστώ στην προσέγγιση της Σώτης Γρίβα για τις αιτίες γέννεσης της ασυνείδητης αγωνίας & οδύνης
https://psychiama.blogspot.com/2017/05/blog-post_7.html
[5] Φραντς Κάφκα (Franz Kafka) «Μπροστά στο νόμο»«Όλοι μάχονται για το νόμο», λέει ο άνθρωπος, «πώς τυχαίνει να μη ζητά κανένας άλλος εκτός από μένα να μπει;» Ο θυρωρός νιώθει πως ο άνθρωπος αγγίζει κιόλας στο τέλος και, για να φτάσει την ακοή του που χάνεται, ουρλιάζει: «Κανένας άλλος δε μπορούσε να γίνει δεκτός εδώ, γιατί η είσοδος ήταν για σένα προορισμένη. Πηγαίνω τώρα να την κλείσω.»
μτφρ.: Τεα Ανεμογιαννη
