Για την Documenta II (Τι 'χες Γιάννη, τι 'χα πάντα)

Η Documenta ως προσομοιωμένο [1] πολιτικό σχόλιο [2]. Ως εκ τούτου είναι διαστροφικό το κίνητρο/ελατήριο που την κινεί. Είναι διαστροφικός ο πυρήνας της Documenta και προκαλεί σύγχυση. Για το Υποκείμενο το Συμβολικό (δλδ η θεμελιώδης αντίληψη της Διαφοράς στην ερμηνεία του Πραγματικού/του Κόσμου) αποστερημένο από τις γειώσεις του στο Πραγματικό, με  χαμένη την Διαφορά,  καταντά μια Φενάκη, οδηγούμενη από την ερμηνευτική αντιμεταθετικότητα σημείο προς σημείο του Φαντασιακού. Κάθε δυνατότητα επιτελεστικής κριτικής χάνεται. Κάθε δυνατότητα αλλαγής της κατεστημένης (καπιταλιστικής) κατάστασης καταντά μια αναπαράσταση αλλαγής. Ένα θέατρο με ρόλους και τον 
Master, κρυμμένο σκηνοθέτη. Μέσα από το σύστημα "εξ' αναγκάζεσαι" εκ των (καπιταλιστικών) πραγμάτων να κινήθείς/"φερθείς" με συγκεκριμένους όρους, δλδ πρωταρχικά μεγιστοποίηση της παραγωγής ταυτόχρονα με συμπίεση κόστους. Αυτό ακριβώς κάνει ο καπιταλισμός στις κοινωνικές σχέσεις (μέρος τους είναι και οι εργασιακές). Αυτό το έχει περιγράψει μια πλειάδα διανοητών, φιλοσόφων ακόμα και οικονομολόγων. Με προεξάρχων τον Μαρξ. 

Οι μόνοι που φαίνεται να μην το αντιλαμβάνονται είναι η ηγετική ομάδα της Documenta. "Ο Σίμτζικ παρόλο που δείχνει να συνειδητοποιεί το αντιφατικό πλαίσιο μέσα από το οποίο στήνει το “αντισυστημικό” του εγχείρημα, δεν το αφήνει ηθικά ανυπεράσπιστο.

 Συγκεκριμένα αναφέρει:

Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να χρησιμοποιήσουμε τις υπάρχουσες δομές σε μια προσπάθεια να αλλάξουμε τα πράγματα, γιατί όχι και εκ των έσω! Κανείς δεν πρόκειται να μας χαρίσει ποτέ κάποια 
 τέλεια ουδέτερη, πολιτικά ορθή δομή με την εμβέλεια της Documenta,
να μας επιτρέπει να κάνουμε κάτι. Εάν μία και μοναδική φορά στην ζωή μας δίνεται η ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε την υποδομή, το εργαλείο που αντιπροσωπεύει η Documenta, μπορούμε είτε να αρνηθούμε λέγοντας “ όχι, ευχαριστώ, δεν θέλω να λερώσω τα χέρια μου” και να πάμε σπίτι μας να εντρυφήσουμε ανενόχλητοι στα κλασσικά αριστερά έργα ή, για να το μην το παρατραβήξω, να αναλάβουμε μια πιο δυναμική δράση. Εάν, όμως, πιστεύουμε ότι, αποδεχόμενοι την πρόσκληση, μπορούμε να επηρεάσουμε, ως άτομα ή ως ομάδα ατόμων, πράγμα που είναι πολύ ποιο ενδιαφέρον, ένα τμήμα αυτής της κοινωνίας ή των κοινωνιών εν γένει, τότε απλώς το κάνουμε, δίχως να θέτουμε στους εαυτούς μας τέτοια θεωρητικά ερωτήματα."[3]

Αυτοί που την αντιλαμβάνονται στο πετσί τους (σώμα τους) είναι όσοι εκ των εργαζομένων δεν είναι παρα(ι)τημένοι .

"Αυτό που συνειδητοποιούμε ως εργαζόμενοι/ες στη documenta είναι ότι ένα από τα μαθήματα που πήρε από την Ελλάδα είναι πως η κρίση και η οικονομική ανέχεια δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για την περαιτέρω εκμετάλλευση των εργαζομένων και την ελαστικοποίηση της εργασίας. Και βέβαια, ότι στα λόγια, καλή είναι η ευαισθητοποίηση και η κατανόηση που προφασίζεται η διοργάνωση ότι δείχνει για την κατάσταση που βιώνουν οι Έλληνες αυτή τη στιγμή, αλλά στην πράξη, business is business! Και η documenta του μπάτζετ των 70 εκατομμυρίων, είναι χοντρές business.

Ευτυχώς, η απάντηση που συνάντησε η διοίκηση της μέγα-έκθεσης από ένα μεγάλο μέρος των εν λόγω εργαζομένων, ήταν από τη μία η άρνηση να υπογράψουμε τη σύμβαση μέχρι να μας ξεκαθαριστούν γραπτώς οι ακριβείς όροι εργασίας μας."[4]

Η παθητική αχρονικότητα στην οποία τελικά πλέει  η αντίληψη της Documenta  σε ότι αφορά το πολιτικό & την πολιτική α-πραξία, συνοψίζεται πολύ χαρακτηριστικά στην προσέγγιση του Zizek για την ταινία "Τα παιδιά των Ανθρώπων/Children of Men"[5]. Ο Zizek πολύ εύστοχα (2:40 - 3:00) επισημαίνει ότι η τέχνη που είναι αποκομμένη (έχει στερηθεί τον χωροχρόνο που την γέννησε) σηματοδοτεί και σημαίνει το τίποτα. 

Είναι έναν κενό Σημαίνον και όχι ένα Καινό σημαίνον. Ούτε καν Τέχνη για την χαρά (διαλεκτικά η Επιθυμία και η Απόλαυση) της Τέχνης.  Θα έλεγα είναι μια στείρα τέχνη. Με μια κουβέντα η Documenta δεν είναι πολιτικό Συμβάν στην τέχνη αλλά ένα ψευδοσυμβάν τέχνης.


Η Ηθική είναι η Aισθητική του μέλλοντος (Λένιν)
Το συνοδευτικό video clip είναι μέρος αυτού που θα ονόμαζε ο Μπωντριγιάρ Hyper-real (υπερπραγματικό). Τα κλιπ παρήχθησαν από την εταιρία γραφικών και ειδικών εφέ foreignoffice.[6]

Οι φωτογραφίες είναι του αρθρογράφου.
Τα δύο αποσπάσματα ταινιών είναι από:
το "Thet Live!" του John Carpenter [7] &
από το The Pervert's Guide to Ideology της Sophie Fiennes σε επιμέλεια και παρουσίαση του Slavoj Zizek[8]

Νίκος Πάλλης (aka Altair Proxima)


[1]  Μια διάλεξη του Μπωντριγιάρ  το 1999 με τίτλο "Ο Φόνος του Πραγματικού".
https://www.youtube.com/watch?v=aOIjI2gFizM

[2] "34 Ασκήσεις Ελευθερίας, που έλαβαν χώρα στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων (πρώην τόποι βασανιστηρίων της ΕΑΤ-ΕΣΑ) υπό την επιμέλεια του Πολ Πρεσιάδο. O Πολ Πρεσιάδο είναι φεμινιστής φιλόσοφος, πολιτικός στοχαστής και ακτιβιστής, επιλέχθηκε απ τον Σίμτζικ ως ο άνθρωπος που θα επιμεληθεί τα δημόσια δρώμενα της έκθεσης στην Αθήνα. Όντας θεωρητικός βλαστός της Τζούντιθ Μπάτλερ και ένας απo τους σημαντικότερους θεωρητικούς της queer θεωρίας , και transgender ο ίδιος, είναι εμφανές ότι έχει ιδιαίτερα προβεβλημένο ρόλο στην εκπροσώπηση της διοργάνωσης."

http://www.provo.gr/documenta-14/

[3]  http://www.provo.gr/documenta-14/ 

[4]  http://www.attack.org.gr/documenta-14-learning-from-athens-%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CF%81%CE%AC%CE%B3%CE%BC%CE%B1/

[5] Σκηνοθεσία Αλφόνσο Κουαρόν
Https://g.co/kgs/8ExCx9  

[6] http://foreignoffice.com/

[7] Το τρέϊλερ της ταινίας https://www.youtube.com/watch?v=TmT4kYoM4NU

[8] Το τρέϊλερ του ντοκυμαντέρ https://www.youtube.com/watch?v=YJ897SCgsEY